leestijd 1 minuut
Wat is smartengeld?
Smartengeld is een vergoeding voor immateriële schade: leed, pijn en gederfde levensvreugde als gevolg van het letsel. De termijn smartengeld is geen term uit de wet. Om deze reden gebruiken juristen vaker de term immateriële schade of ideële schade. Om consistent te zijn in het taalgebruik volgen wij in dit artikel eenmalig de term smartengeld.
Juridische grondslag smartengeld artikel 6:106 BW
De wettelijke grondslag voor smartengeld is neergelegd in artikel 6:95 BW jo. artikel 6:106 BW. Het recht op smartengeld heeft betrekking op vergoeding van het andere nadeel in de zin van artikel 6:95 BW. Dit is het eerste artikel waar men start voor een juridische grondslag. In artikel 6:96 BW staat het volgende:
“ De schade die op grond van een wettelijke verplichting tot schadevergoeding moet worden vergoed, bestaat in vermogensschade en ander nadeel, dit laatste voor zover de wet op vergoeding hiervan recht geeft.”
Artikel 6:106 BW
Vervolgens kunnen we de juridische grondslag voor smartengeld nader bekijken. De juridische bepaling voor smartengeld is neergelegd in artikel 6:106 BW. Dit is de belangrijkste regeling voor het smartengeld.
“ 1. Voor nadeel dat niet in vermogensschade bestaat, heeft de benadeelde recht op een naar billijkheid vast te stellen schadevergoeding:
a. indien de aansprakelijke persoon het oogmerk had zodanig nadeel toe te brengen;
b. indien de benadeelde lichamelijk letsel heeft opgelopen, in zijn eer of goede naam is geschaad of op andere wijze in zijn persoon is aangetast;
c. (…)”
Smartengeld bij lichamelijk letsel, artikel 6:106 BW
In artikel 6:106 BW wordt een limitatieve opsomming gegeven van de gevallen waarin vergoeding van smartengeld kan worden geclaimd. Limitatief betekent ook wel een opsomming waarop geen uitbreiding mogelijk is. In de praktijk is artikel 6:106 lid 1 sub b BW de meest voorkomende situatie. Namelijk dat de benadeelde lichamelijk letsel heeft opgelopen, in zijn eer of goede naam is geschaad of op andere wijze in zijn persoon is aangetast.
Hoogte van smartengeld
De hoogte van smartengeld is niet simpel te berekenen. Het gaat namelijk om niet zichtbare schade, die moeilijk in bedragen is vast te leggen. Het bepalen van smartengeld kan een langdurig proces zijn, aangezien pas bij een medische eindsituatie de hoogte van het smartengeld berekend wordt. Een medische eindsituatie betekent dat het letsel is genezen of geen verbetering mogelijk is.
Heb je recht op smartengeld?
In Nederland is het in beginsel alleen mogelijk om smartengeld te eisen als slachtoffer. Naasten of nabestaanden hebben ook recht op schadevergoeding bij ernstig letsel. Dit heet affectieschade. Ook bestaat voor mensen die zelf geen slachtoffer zijn geworden de mogelijk om zogenoemde shockschade te claimen. Je moet hiervoor direct geconfronteerd zijn met de afschuwelijke gevolgen van het ongeval.
Hoe wordt de hoogte van smartengeld bepaald?
Bij het bepalen van de hoogte van smartengeld kijkt een deskundige naar rechterlijke uitspraken in concrete vergelijkbare gevallen. De belangrijkste uitspraken worden gebundeld in het Smartengeldboek, uitgegeven door ANWB. Deze uitgave is bestemd voor de vakwereld: juristen van de overheid, verzekeringsmaatschappijen, advocaten en letselschadebehandelaars.
Bronnen smartengeld
Hieronder staan de gebruikte bronnen beschreven voor de uitleg over smartengeld:
1) T. Hartlief, Verbintenissenrecht uit de wet en Schadevergoeding (SBR 5), 2018/247.
Schade Advocatuur B.V.
Wij zijn een niche kantoor in aansprakelijkheidsrecht, schadevergoeding, letselschade en verzekeringen. Deze onderwerpen zijn nauw met elkaar verbonden. En dat geeft ons focus. Elke dag weer.
Lees meer over ons